از بازار بین‌الحرمین تا محوطه تاریخی باغ ملی
كتابخانه و موزه ملي ملك تا سال 1375 خورشیدی در خانه ملك در بازار بین‌الحرمین تهران برپا بود. حاج حسين آقا ملک اما از آغاز كار، گسترش آن را از نظر دور نداشته، بناي ساختماني بزرگ‌تر را پيش‌بيني كرده بود؛ بنابراين قطعه زمينی بزرگ را در باغ ملي تهران (مکان كنوني موسسه) در 29 تير 1323 خورشیدی براي ساختمان جديد كتابخانه و موزه وقف كرد. بنای ساختمان جديد در زمان زندگی حاج حسين آقا ملك ممكن نشد، اما سرانجام آستان قدس رضوي، طراحي و بناي ساختمان جديد را در سال 1364 خورشیدی آغاز کرد و در 1375 خورشیدی به پايان برد.
کتابخانه ملی ملک؛ گنجی از نسخه‌های نفیس خطی
كتابخانه ملي ملك با داشتن بیش از 19 هزار عنوان نسخه نفيس خطي، يكي از شش مجموعه بزرگ نسخه‌های خطي در ایران در کنار كتابخانه‌های ملي، آستان قدس رضوي، مجلس شوراي اسلامي، آيت‌الله مرعشي نجفي و دانشگاه تهران به شمار می‌آید. ویژگی و امتياز كتابخانه ملی ملك در اين ميانه به ارزش هنري و محتوایی نسخه‌ها و کتاب‌ها است که حسین آقا ملک با حساسیت و تیزبینی ویژه برگزیده و گلچین کرده است. کتابخانه در کنار نسخه‌های خطی و چاپ سنگي، بیش از یکصد هزار جلد كتاب چاپي به زبان‌های گوناگون، همچنین نشریاتی از دوره قاجار تاکنون در زمینه‌های علوم، فرهنگ و هنر اسلامی- ایرانی همچون روزنامه‌های وقایع اتفاقیه، دولت عِلّیه ایران به همراه سالنامه‌های ایران و دولت عِلّیه ایران، هزاران برگ سند و بیش از صدها عنوان منبع دیداری و شنیداری در خود دارد. نسخه دیجیتال روزنامه‌های قدیمی و برخی پایگاه‌های اطلاعاتی مطبوعات، افزون بر امکان تماشای نسخه‌های چاپی در تالار نشریات وجود دارد. بخشی مهم از كتاب‌هاي چاپي به پيش از سال 1320 خورشيدي متعلق بوده، در زمره نخستين كتاب‌هاي چاپي ايران به شمار می‌آیند. کتابخانه ملی ملک، دو تالار مطالعه عمومی آقایان و بانوان و یک تالار ویژه محققان و نشریات، با خدمات و امکاناتي گوناگون برای پژوهشگران همچون برخورداری از منابع مرجع، دیداری و شنیداری و شبکه جهانی اینترنت، خدمات مشاوره در جست‌وجو و دستیابی به اطلاعات تخصصی پایگاه‌های اطلاعاتی کتابخانه و دیگر مرکزهای همسان، دارد. كتابخانه همچنین امکاناتی مناسب براي انجام کارهای فني مانند فراهم‌آوري و سفارش منابع اطلاعاتي، فهرست‌نويسي و سازمان‌دهي منابع اطلاعاتي، فناوري اطلاعات و ارایه تصویر نسخه‌های خطی و چاپ سنگی با شرایط ویژه و انجام مراحل حضور و غیر حضوری اداری فراهم آورده است. بهرهگیری از خدمات تالارهای کتابخانه برای همگان با ارایه کارت معتبر شناسایی آزاد است.
موزه ملي ملك؛ گشت‌وگذاری سه هزار ساله در تاریخ ایران
موزه ملي ملك، گنجينه‌اي سه هزار ساله از آثار و اشياي ارزشمند تاريخي دارد. آثار تاریخی کتابخانه و موزه ملی ملک اکنون در 11 تالار و یک نگارخانه برای برپایی نمایشگاه‌های دوره‌ای به ترتیب زیر به نمایش درآمده‌اند؛
* تالار سکه
هزاران قطعه سكه و مدال تاریخی از دوران پيش از هخامنشي (از سده ششم پيش از ميلاد) تاكنون، به همراه نقشه‌های تاریخی از پهنه جغرافیایی ایران در هر دوره تاریخی و توضیحاتی درباره سلسله حکومت‌های ایران از دوره هخامنشی تا امروز.
* تالار خاندان غفاری و کمال‌الملک
مجموعه تابلوهاي نقاشي محمد غفاري، نقاش سرشناس تاريخ معاصر ايران به همراه آثار هنرمندان ديگر خاندان غفاری همچون میرزا ابوتراب و ابوالحسن‌خان غفاری (صنیع‌الملک).
* تالار تک اثر
نمایشگاهی فصلی برای نمایش یک اثر از مجموعه آثار نادیده موجود در مخزن‌های آثار موزه، همراه با تابلوها، توضیحات و نماهنگ‌های جذاب و پرداختن به آن از منظرهای گوناگون.
* تالار حاج حسین آقا ملک
مجموعه شرح حال، آثار، دست‌نوشته‌ها، تصویرها و دیگر وسایل شخصی حاج حسین آقا ملک به همراه تندیسی زیبا و هنرمندانه از وی، همراه با نقشه بزرگ موقوفات ملک در خراسان، بازطراحی اتاق شخصی وی در خانه پدری
* تالار هنر (خوش‌نویسی و نگارگری)
مجموعه‌اي از آثار برجسته خوش‌نويسي از بزرگ‌ترين و نامدارترين خوش‌نويسان ايران و اسلام به همراه آثار نگارگري، لاكي (روغنی)، اسناد و نسخه‌هاي نفيس خطي، با ویژگی نمایش سیر دگرگونی و تکامل خط‌های ایرانی اسلامی از خط کوفی تا خط نستعلیق.
* تالار قلمدان‌ها و آثار لاکی
مجموعه قلمدان، جلد لاكي، قاب‌آيينه و سرچسب‌دانِ آراسته شده با نقاشي لطیف و شاعرانه هنرمندان ایرانی از دوره‌های صفوی و قاجار.
* تالار آثار اهدایی بانو عزت‌ملک ملک
گنجينه‌اي از تابلوهاي نقاشي قاجاري، نسخه‌هاي خطي، قلمدان، اسناد تاریخی همچون وقفنامه و مبایعه‌نامه، سرقليان و آثار لاكي.
* تالار تمبر
مجموعه‌ای گزیده از نفیس‌ترین تمبرهای جهان و ایران با امکان جست‌وجو در میان تمبرهای مجموعه حاج حسین آقا ملک. در این نمایشگاه، عکس تمبر خود را می‌توانید بسازید و به یادگار ببرید.
* تالار هزارداستان
رنگین‌کمانی جذاب از نسخه‌های خطی تاریخ تمدن اسلام و ایران برپایه روایت‌گری و داستان‌سرایی، همراه با نگاره‌هایی از داستان‌های پرآوازه تاریخی.
* تالار هنر و زندگی
گنجینه‌ای از آثار و اشیای تزیینی در شاخه‌های گوناگون هنری با هدف نمایش نقش هنر در زندگی ایرانی در تاریخ.
* تالار علوم اسلامی
طبقه‌بندی دانش‌ها در تمدن اسلامی- ایرانی، به همراه معرفی دانشمندان ایرانی مسلمان و بازشناسی گوشه‌هایی از دستاوردهای آنان در زمینه علوم دقیقه.